Laiklik İlkesi Anayasaya Ne Zaman Girdi: Laiklik İlkesi Anayasamıza Hangi Yılda Girmiştir: TBMM tarafından ilk anayasa, 20 Ocak 1921'de kabul edilmiştir. Bu anayasa, dağılıp yıkılan Osmanlı Devleti yerine, yeni bir Türk Devleti'nin kuruluşunu hukuki açıdan belirtmiştir. Bu anayasada, egemenliğin kayıtsız şartsız millette olduğu, ülkenin tek egemen kuvvetinin TBMM olduğu ve TBMM'nin otoritesini herkesin kabul etmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir. Ayrıca bu anayasa, kuvvetler birliği esasına bağlı bir geçiş dönemi anayasasıdır. İleride zaman ve şartlara göre, bu anayasaya yapılacak ilave ve değişikliklerle, devletin şekliyle, temel hak ve ödevler, laik bir görüşle açıklanacaktır.
1921 Anayasası, değişen ve gelişen ihtiyaçları karşılamaya yetmeyince, anayasanın esas prensiplerine sadık kalmak şartıyla, 20 Nisan 1924 tarihinde, 491 sayılı kanunla ikinci bir anayasa kabul edilmiştir. Bu anayasa da, tek meclis ve kuvvetler birliği esasına dayanan, demokrasi ilkelerine değer veren bir anayasadır. Ayrıca milli egemenlik, meclisin üstünlüğü, Saltanat ve Hilafetin kaldırıldığı ve bu makamların tekrar kurulamayacağı da açık olarak belirtilmiştir. Bir de; "Devletin dini, İslam dinidir" maddesi mevcuttu. Bu madde, 10 Nisa
n 1928'deki değişiklikle kaldırılmıştır.
Bu suretle, anayasa, daha laik, bir şekle getirilmiştir. Bundan sonra yapılan yeminlerde "Namusum üzerine söz veririm" şeklinde bir ifade kullanılmıştır. Daha önceki yemin; "Dinim ve mukaddesatım üzerine yemin ederim" şeklindeydi. 1789 Fransa ihtilalinden sonra gelişen, ferdiyetçi, hürriyetçi, milliyetçi kavramların ideolojileri bu anayasada daha açık olarak belirtilmiştir.
1961 ve 1982 Anayasalarındaki Durum
1961 Anayasasında kuvvetler ayrımı esası benimsenmiş, çift meclis esasına geçilmiştir. TBMM, BMM ve Cumhuriyet Senatosundan oluşmuştur. 1982 Anayasasında ise Cumhuriyet Senatosu kaldırılmış, kuvvetler ayırımına dayanan yine tek meclis esasına dönülmüştür. Bu anayasada yürütmenin yani hükümetin ve cumhurbaşkanının yetkileri arttırılmıştır. Bu anayasada, hiçbir zaman değişiklik teklifi dahi yapılamayacak şekilde, Türkiye Devleti'nin bir cumhuriyet olduğu, Türkiye Cumhuriyeti'nin demokratik, laik, sosyal bir hukuk devleti olduğu belirtilmiştir.
- Okuma Sayısı: Bu yazı 15142 defa okunmuştur.
