Türk İnkılabını Hazırlayan Etkenler – Nedenler - Gelişmeler


Türk İnkılabını Hazırlayan Etkenler – Nedenler - Gelişmeler: XIV. yüzyılın başlarında kurulan Osmanlı Devleti, büyük bir güç hâline gelerek uzun süre dünya politikasına yön vermeyi başardı. Avrupalılar tarafından gerçekleştirilen coğrafi keşifler, Osmanlı Devleti’ni olumsuz etkiledi. XVII. yüzyıldan itibaren devlet askerî ve idari açıdan gerilemeye başladı. Osmanlı Devleti’nin gerileyişinde toplumsal, idari ve teknolojik yapısını dünyanın değişen şartlarına göre geliştirememiş olması etkili oldu. XVIII. yüzyılda ise Fransız İhtilali ile ortaya çıkan özgürlük, eşitlik, milliyetçilik, insan hakları, demokrasi gibi kavramlarla; sömürgecilik ve sanayileşme gibi gelişmelerle karşı karşıya kaldı.

Bu durum, Osmanlı Devleti’nin Avrupa Devletleri karşısında gerilemesini hızlandırdı. Bozulan kurumlara yeniden işlerlik kazandırmak amacıyla yenilikçi padişah ve devlet adamları birçok ıslahat gerçekleştirdi. Ancak istenen sonuç elde edilemedi. Çok uluslu yapıya sahip olan Osmanlı Devleti, XIX. yüzyılda milliyetçilik akımının etkisiyle büyük toprak kayıpları yaşadı. Trablusgarp ve Balkan Savaşlarının olumsuz etkilerinden kurtulamadan I.Dünya Savaşı’na girdi. Savaşın sonunda başarısız oldu ve imzalanan Mondros Ateşkes Anlaşm

ası ile işgale uğradı.

Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkışıyla Türk milletinin Kurtuluş Savaşı başladı. Atatürk, Millî Mücadele’yi, millî değerler ve çağın ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirdi. Millî egemenlik yolunda toplum ve devlet hayatında köklü değişiklik yaptı. Atatürk’ün inkılapçı kişiliği öncülüğünde gerçekleşen Türk inkılabıyla, devlet ve millet hayatı yeniden inşa edilmiştir.

Türk İnkılabının Amacı

Türk inkılabı, yönetim, yazı, eğitim, hukuk, giyim ve ekonomi alanına varıncaya kadar yeniden yapılanmayı ifade eder. Millî Mücadele’yle birlikte başlayan Türk inkılabı; millî bağımsızlığı gerçekleştirmeyi, millî kimliği korumayı ve Türk medeniyetini çağdaş medeniyet seviyesinin üzerine çıkarmayı hedeflemiştir.

Kaynak: Ortaöğretim Kurumları İçin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Kitabı, Ankara, 2011.

- Okuma Sayısı: Bu yazı 32871 defa okunmuştur.


Musa Arkınyarbay diyor ki:

Türk inkılabı Atatürk'ün herkesçe bilinen dehası, milletimizin üstün anlayış ve fedakarlığı ile gerçekleşmiştir. Atatürk ilkeleri ve inkılapları tarihin genel amaç ve hedefinden soyutlanamaz.